Pogórzańskie sploty BIS - międzypokoleniowe warsztaty plecionkarstwa
Treść
Centrum Kultury Gminy Ciężkowice otrzymało dofinansowanie w wysokości 21 000,00 zł z przeznaczeniem na organizację warsztatów plecionkarskich w Gminie Ciężkowice. Wartość przyznanego dofinansowania to 21.000,00 zł, a całkowita wartość zadania: 22.700,00 zł. Zadanie dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Narodowego Centrum Kultury: EtnoPolska. Edycja 2023.
Celem projektu było upowszechnianie wiedzy o tradycjach polskiego plecionkarstwa, o jego współczesnym wymiarze i możliwościach wykorzystania w różnorodnych dziedzinach i formach oraz chęć ożywienia, kontynuacji i popularyzacji wyplatania ciężkowickiego kosza „wikowego”, a także próba odtworzenia szeregu osób zajmujących się tym rzemiosłem. Podjęcie inicjatywy edukacyjno-animacyjnej, jaką był międzypokoleniowy kurs plecionkarstwa, w konsekwencji wspomógł lokalną społeczność Ciężkowic i okolic w działaniach twórczych oraz działaniach na rzecz zachowania, przekazu i kontynuacji tradycji regionalnych. Organizacja warsztatów i chęć dążenia do odnowienia zainteresowania plecionkarstwem była odpowiedzią na potrzeby społeczności lokalnej, dla której ważne jest dziedzictwo kulturowe, czego dowodem jest wpis umiejętności dotyczących wyrobu lokalnego kosza na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego. Kiedyś bogate i zakorzenione w tutejszym regionie wikliniarstwo miało wielu przedstawicieli-ok.30 lat temu istniała w Ciężkowicach Spółdzielnia Wikliniarska „Grunwald”, dziś jedynie jednostki potrafią wyplatać kosze. Bardzo ciężko jest "reanimować" to rzemiosło, wymaga to wielu małych kroków i inicjatyw. Zauważalnym jest brak warsztatów i kursów dla mieszkańców tych młodszych i starszych, którzy odtworzą i podtrzymają tradycje tego rzemiosła. Stąd też projekt „Pogórzańskie sploty BIS – międzypokoleniowe warsztaty plecionkarstwa”, zakładający rozpoczęcie kształcenia osób, które w przyszłości mogłyby same kształcić innych. Zależało nam, aby pokazać plecionkarstwo przede wszystkim w tradycyjnej krasie, co osiągnęliśmy poprzez naukę podstawowych splotów, a zwłaszcza naukę wyplatania tradycyjnego kosza wikowego.
Kosz wikowy według relacji depozytariuszy prawdopodobnie zrodził się w Spółdzielni Grunwald jako kosz z przeznaczeniem gospodarczym. Z uwagi na szeroki zakres zastosowania kosz był wykonywany przez pracowników długo po zakończeniu działalności Spółdzielni. Umiejętność jego wykonywania była przekazywana w kręgach rodziny, sąsiadów. Aktualnie przekaz umiejętności zanikł, dlatego chcemy zachęcić osoby młode, jak i starsze do wyplatania. Pragnęliśmy, aby praca uczestników warsztatów została zauważona oraz doceniona, dlatego naszym głównym rezultatem było wykonanie wielkoformatowego kosza wikowego (ok. 5 razy większego), który został zlokalizowany w centralnym punkcie Rynku w Ciężkowicach, będąc namacalnym efektem zrealizowanych warsztatów, jak również ozdobą.
W ramach dofinansowania powstała również ulotka tematyczna, dotycząca realizacji projektu oraz historii plecionkarstwa ciężkowickiego z głównym nakierowaniem na temat wyplatania kosza wikowego. Ulotka ta jest elementem promocji i popularyzacji działań projektowych, jak również pełni funkcję edukacyjną. Jest ona dostępna w siedzibie Centrum Kultury Gminy Ciężkowice.
